Polska branża telekomunikacyjna stoi u progu znaczącej transformacji technologicznej. Operator sieci Play, jeden z czterech głównych graczy na polskim rynku telefonii komórkowej, oficjalnie ogłosił szczegółowy harmonogram stopniowego wyłączania technologii 3G na terenie całego kraju. Ten przełomowy proces, zapoczątkowany już w kwietniu 2025 roku, będzie obejmował kolejne regiony Polski, zmieniając krajobraz usług mobilnych i wpływając na miliony użytkowników.

fot. Warszawa w Pigułce
Decyzja o wygaszaniu sieci trzeciej generacji nie jest zaskoczeniem dla branży telekomunikacyjnej. Technologia 3G, która zrewolucjonizowała sposób korzystania z internetu mobilnego po swoim wprowadzeniu w pierwszej dekadzie XXI wieku, stopniowo ustępuje miejsca nowocześniejszym standardom. Przez lata stanowiła ona podstawę mobilnego dostępu do internetu, umożliwiając użytkownikom przeglądanie stron internetowych, wysyłanie zdjęć czy korzystanie z prostych aplikacji mobilnych. Jednak w obliczu dynamicznego rozwoju technologii 4G (LTE) i najnowszej 5G, standard 3G staje się coraz bardziej przestarzały, nieefektywny i kosztowny w utrzymaniu.
Jak podkreśla Play w swoim oficjalnym komunikacie, wprowadzanie nowoczesnych standardów komunikacji mobilnej umożliwia znaczącą poprawę jakości połączeń oraz wielokrotnie szybszy transfer danych. Stopniowe wygaszanie technologii 3G to naturalny krok w ewolucji infrastruktury telekomunikacyjnej, który pozwoli na lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów radiowych i większą efektywność energetyczną sieci. Operatorzy na całym świecie podejmują podobne decyzje, systematycznie przenosząc swoje zasoby i użytkowników na nowocześniejsze platformy technologiczne.
Główną korzyścią płynącą z rezygnacji z technologii 3G będzie możliwość efektywniejszego zarządzania ograniczonymi pasmami częstotliwości radiowych. Częstotliwości dotychczas wykorzystywane do obsługi sieci 3G zostaną przekierowane na potrzeby szybszych i bardziej zaawansowanych sieci 4G oraz 5G. Dzięki temu operator będzie mógł zaoferować lepszą jakość usług, zwiększyć przepustowość sieci i poprawić zasięg, szczególnie w rejonach wiejskich i na obrzeżach miast, gdzie często występują problemy z dostępnością szybkiego internetu mobilnego.
Dla zdecydowanej większości użytkowników wyłączenie sieci 3G przejdzie praktycznie niezauważenie. Nowoczesne telefony wprowadzone na rynek w ciągu ostatnich kilku lat obsługują zarówno technologię 4G (LTE), jak i najnowszą 5G. Urządzenia te automatycznie przełączą się na dostępne, szybsze standardy, a użytkownicy mogą choćby odczuć poprawę jakości połączeń i szybkości transferu danych. Jedyną zauważalną zmianą może być inna ikona zasięgu wyświetlana na ekranie telefonu.
Zupełnie inna sytuacja dotyczy jednak posiadaczy starszych modeli telefonów, które obsługują wyłącznie technologię 3G. Po całkowitym wyłączeniu tej sieci w danym regionie, urządzenia te automatycznie przełączą się na działającą jeszcze sieć 2G (GSM). Ta najstarsza z dostępnych technologii komórkowych umożliwia jedynie wykonywanie podstawowych połączeń głosowych oraz wysyłanie wiadomości SMS. Oznacza to, iż użytkownicy starszych telefonów stracą możliwość korzystania z internetu mobilnego, aplikacji wymagających dostępu do sieci, a choćby niektórych bardziej zaawansowanych usług głosowych.
Eksperci zalecają wszystkim sprawdzenie, czy posiadane przez nich urządzenia obsługują technologie 4G lub 5G. Można to zrobić w prosty sposób, wchodząc w ustawienia telefonu i sprawdzając dostępne opcje sieci komórkowej. W przypadku braku wsparcia dla nowszych technologii, operator sugeruje rozważenie wymiany sprzętu na nowszy model.
Szczegółowy harmonogram wyłączania sieci 3G przedstawiony przez operatora zakłada, iż pierwsze regiony zostaną objęte tym procesem już w kwietniu 2025 roku. W początkowej fazie planowane jest wyłączenie 3G w 36 miejscowościach. Pełna lista tych lokalizacji jest już dostępna na oficjalnej stronie internetowej operatora. Mieszkańcy stolicy będą musieli pożegnać się z technologią 3G nieco później – Warszawa straci dostęp do tej sieci w drugim kwartale 2025 roku. Z kolei Kraków, drugie największe miasto Polski, przejdzie tę transformację w drugiej połowie 2025 roku.
Proces wygaszania będzie kontynuowany stopniowo, obejmując kolejne regiony kraju. Wstępny harmonogram opublikowany przez Play zawiera przybliżone daty aż do końca 2025 roku. Na razie nie jest jasne, czy operator planuje zakończyć cały proces do końca przyszłego roku, czy też prace będą kontynuowane również w 2026 roku. Warto jednak podkreślić, iż podobne transformacje przeprowadzane przez operatorów w innych krajach trwały zwykle od 12 do 24 miesięcy, co sugeruje, iż cały proces może zostać ukończony w Polsce przed końcem 2026 roku.
Co powinni zrobić klienci?
Co powinni zrobić użytkownicy, którzy obawiają się, iż ich telefony mogą przestać działać po wyłączeniu sieci 3G? Przede wszystkim warto sprawdzić, czy urządzenie wspiera technologię 4G (LTE). Niektóre starsze modele telefonów, które teoretycznie obsługują LTE, mogą mieć domyślnie ustawione preferowanie sieci 3G. W takim przypadku wystarczy wejść w ustawienia telefonu i zmienić preferowany typ sieci na 4G/LTE. Ta prosta zmiana konfiguracji może rozwiązać problem bez konieczności wymiany sprzętu.
Jeśli jednak okaże się, iż telefon obsługuje wyłącznie technologię 3G, jedynym rozsądnym rozwiązaniem będzie wymiana urządzenia na nowszy model wspierający LTE lub 5G. Play zapowiada, iż w związku z procesem wygaszania 3G, planuje wprowadzenie specjalnych promocji na zakup nowych telefonów dla klientów, którzy będą musieli wymienić swój sprzęt. Osoby zainteresowane takimi ofertami powinny skontaktować się bezpośrednio z biurem obsługi klienta, aby sprawdzić dostępne opcje i możliwości.
Warto zaznaczyć, iż proces wygaszania sieci 3G nie jest unikalny dla Polski czy operatora Play. To część globalnego trendu modernizacji infrastruktury telekomunikacyjnej, który obserwujemy w wielu krajach na całym świecie. Operatorzy w Stanach Zjednoczonych, Australii, Japonii i wielu państwach europejskich już zakończyli lub są w trakcie procesu wyłączania swoich sieci 3G, przenosząc zasoby i klientów na nowocześniejsze technologie. Głównym celem tych działań jest optymalizacja wykorzystania ograniczonego spektrum częstotliwości radiowych i zapewnienie lepszej jakości usług dla rosnącej liczby użytkowników korzystających z coraz bardziej zaawansowanych urządzeń mobilnych.
Z perspektywy operatora, utrzymywanie równolegle kilku generacji technologii mobilnych jest kosztowne i nieefektywne. Każda generacja wymaga dedykowanego sprzętu, energii elektrycznej i zasobów ludzkich do obsługi i konserwacji. Dodatkowo, starsze technologie są mniej efektywne energetycznie, co ma negatywny wpływ na środowisko. Koncentracja na nowszych standardach pozwala operatorom nie tylko oferować lepsze usługi, ale również działać w bardziej zrównoważony sposób.
Pomimo pewnych niedogodności dla posiadaczy starszych urządzeń, transformacja ta przyniesie szereg korzyści dla całego ekosystemu telekomunikacyjnego. Użytkownicy nowoczesnych telefonów odczują poprawę jakości połączeń głosowych, szybszego internetu mobilnego i bardziej stabilnego zasięgu. Operatorzy będą mogli efektywniej zarządzać swoją infrastrukturą i lepiej przygotować się na przyszłe wyzwania związane z rosnącym zapotrzebowaniem na usługi cyfrowe. choćby środowisko naturalne skorzysta na tej zmianie dzięki bardziej energooszczędnym technologiom.