3 godzin temu
Szwajcarski bank UBS podjął decyzję o likwidacji swojego warszawskiego biura mieszczącego się w prestiżowym wieżowcu Atrium II, co oznacza utratę pracy dla około tysiąca dwustu wysoko wykwalifikowanych specjalistów finansowych w ciągu najbliższych dwóch lat oraz może sygnalizować początek znacznie szerszej fali wycofywania się międzynarodowych instytucji bankowych z polskiego rynku. Ta strategiczna decyzja jednego z największych banków świata nie jest odosobnionym przypadkiem, ale wpisuje się w niepokojący trend, który może fundamentalnie zmienić krajobraz polskiego sektora finansowego oraz wpłynąć na pozycję Warszawy jako regionalnego centrum bankowego w Europie Środkowo-Wschodniej.
Fot. DALL·E 3 / Warszawa w Pigułce
Pracownicy warszawskiego oddziału UBS znajdą się w szczególnie trudnej sytuacji, ponieważ choć bank oferuje im możliwość przeniesienia do swoich centrów operacyjnych w Krakowie lub Wrocławiu, dla wielu z nich oznacza to konieczność radykalnej zmiany życia, przeprowadzki rodzin oraz porzucenia dotychczasowych planów zawodowych i osobistych. Osoby z małymi dziećmi, kredytami mieszkaniowymi w Warszawie czy zobowiązaniami wobec starszych rodziców mogą uznać relokację za niemożliwą do zaakceptowania, co w praktyce oznacza dla nich przymusowe poszukiwanie nowego zatrudnienia na lokalnym rynku pracy, który może nie być w stanie gwałtownie zaabsorbować tak dużej liczby specjalistów o podobnych kwalifikacjach.
Decyzja UBS jest bezpośrednim skutkiem przejęcia przez ten bank szwajcarskiego Credit Suisse w 2023 roku, co wymusiło globalną restrukturyzację oraz eliminację zdublowanych funkcji i stanowisk w ramach nowej, skonsolidowanej struktury organizacyjnej. W skali globalnej UBS planuje redukcję zatrudnienia o ponad trzydzieści tysięcy etatów, z czego jedenaście tysięcy w samej Szwajcarii, co pokazuje, iż polscy pracownicy nie są jedynymi poszkodowanymi tej operacji, ale jednocześnie nie zmienia to faktu, iż dla lokalnego rynku pracy w Warszawie oznacza to znaczące wyzwanie.
Brak silnych struktur związkowych w polskich oddziałach międzynarodowych banków stawia zwalniane osoby w gorszej pozycji negocjacyjnej niż ich koledzy w krajach macierzystych, gdzie związki zawodowe mogą skutecznie reprezentować interesy pracowników w rozmowach o warunkach zwolnień grupowych. Chociaż UBS deklaruje oferowanie odpraw przewyższających minimalne stawki wynikające z polskiego kodeksu pracy oraz programów wsparcia w poszukiwaniu nowego zatrudnienia, pracownicy muszą liczyć głównie na indywidualne negocjacje oraz dobrą wolę pracodawcy, co może prowadzić do znacznych różnic w pakietach osłonowych otrzymywanych przez poszczególne osoby.
Równoczesne pojawienie się na warszawskim rynku pracy tak dużej liczby specjalistów finansowych o podobnych kwalifikacjach może wywołać znaczną presję konkurencyjną oraz potencjalnie wpłynąć na obniżenie wynagrodzeń w niektórych segmentach branży bankowej. Warszawa, mimo iż pozostaje największym centrum finansowym w Polsce, może mieć ograniczone możliwości szybkiego zatrudnienia wszystkich zwalnianych przez UBS pracowników, szczególnie iż inne międzynarodowe instytucje finansowe również przeprowadzają procesy optymalizacji zatrudnienia.
Wycofywanie się zagranicznych banków z polskiego rynku nie ogranicza się jedynie do UBS, ponieważ zaledwie kilka tygodni wcześniej brytyjski NatWest ogłosił całkowite zakończenie działalności w Polsce do końca 2025 roku, a wcześniej podobne decyzje podejmowały inne międzynarodowe instytucje finansowe. Ten trend może być wynikiem złożenia kilku czynników, w tym zwiększonych obciążeń regulacyjnych i podatkowych nakładanych na sektor bankowy przez polskie władze, długotrwałych konsekwencji kryzysu związanego z kredytami frankowymi oraz rosnącej konkurencji ze strony banków z kapitałem krajowym.
Postępująca cyfryzacja usług bankowych oraz automatyzacja procesów operacyjnych fundamentalnie zmienia model biznesowy tradycyjnej bankowości, zmniejszając zapotrzebowanie na duże zespoły pracowników w kosztownych lokalizacjach w centrach miast oraz zwiększając atrakcyjność centrów usług wspólnych w mniejszych miastach o niższych kosztach operacyjnych. Ta transformacja może oznaczać, iż przyszłość polskiego sektora bankowego będzie należała do instytucji, które potrafią efektywnie łączyć nowoczesne technologie z konkurencyjną strukturą kosztową, co niekoniecznie sprzyja utrzymywaniu dużych biur w najdroższych lokalizacjach Warszawy.
Specjaliści tracący pracę w UBS mogą znaleźć nowe możliwości zatrudnienia w dynamicznie rozwijającym się sektorze fintech, gdzie Polska wyrosła na regionalne centrum innowacji finansowych, przyciągając zarówno lokalne startupy, jak i międzynarodowe firmy technologiczne specjalizujące się w nowoczesnych rozwiązaniach płatniczych oraz finansowych. Doświadczenie w pracy dla międzynarodowej instytucji finansowej, znajomość procedur compliance oraz umiejętności analityczne mogą okazać się bardzo cennym kapitałem w firmach rozwijających aplikacje finansowe, systemy płatności cyfrowych czy rozwiązania związane z kryptowalutami.
Kompetencje nabyte w sektorze bankowym mają często charakter transferowalny i mogą być z powodzeniem wykorzystane w innych branżach, szczególnie w firmach konsultingowych, korporacjach zajmujących się zarządzaniem ryzykiem czy przedsiębiorstwach wymagających zaawansowanych analiz finansowych. Wiedza o regulacjach finansowych, doświadczenie w zarządzaniu projektami oraz umiejętności komunikacji z klientami biznesowymi są poszukiwane również poza tradycyjną bankowością, co może ułatwić zwalnianym specjalistom znalezienie zatrudnienia w nowych obszarach gospodarki.
Rozłożenie procesu zwolnień na lata 2025-2026 daje pracownikom relatywnie dużo czasu w przygotowanie się do zmiany pracy oraz poszukiwanie nowych możliwości zawodowych, co może zmniejszyć negatywny wpływ tej decyzji na lokalny rynek pracy. Etapowa likwidacja poszczególnych departamentów pozwoli również na stopniowe przekazywanie zadań do oddziałów w Krakowie i Wrocławiu bez znaczącego zakłócenia ciągłości operacyjnej banku oraz da pracownikom możliwość skorzystania z programów przekwalifikowania lub dostosowania swoich umiejętności do wymagań innych pracodawców.
Mimo redukcji zatrudnienia w Warszawie, UBS przez cały czas pozostanie znaczącym pracodawcą w Polsce, zatrudniając około siedmiu i pół tysiąca osób w swoich centrach w Krakowie i Wrocławiu, co pokazuje, iż decyzja o zamknięciu warszawskiego biura nie wynika z utraty zaufania do polskiego rynku, ale z logiki biznesowej związanej z optymalizacją kosztów oraz konsolidacją operacji po fuzji z Credit Suisse. Ta sytuacja może również zwiększyć atrakcyjność Krakowa i Wrocławia jako alternatywnych lokalizacji dla centrów usług finansowych, co może przynieść korzyści dla rynków pracy w tych miastach.
Długoterminowe konsekwencje decyzji UBS oraz podobnych ruchów innych międzynarodowych banków mogą obejmować stopniową zmianę charakteru polskiego sektora finansowego w kierunku większej dominacji banków z kapitałem krajowym oraz instytucji fintech, co może wpłynąć na konkurencyjność oraz innowacyjność całej branży. Utrata doświadczonych specjalistów oraz know-how związanego z międzynarodowymi standardami bankowymi może osłabić pozycję Polski jako centrum finansowego regionu, ale jednocześnie może stworzyć przestrzeń dla rozwoju lokalnych firm oraz nowych modeli biznesowych lepiej dostosowanych do specyfiki polskiego rynku.
Transformacja sektora bankowego w Polsce jest częścią szerszych zmian zachodzących w globalnej gospodarce, gdzie tradycyjne instytucje finansowe muszą konkurować z nowymi graczami technologicznymi oraz dostosowywać się do zmieniających się oczekiwań klientów coraz bardziej przyzwyczajonych do cyfrowych kanałów obsługi. Sukces w tej transformacji będzie zależał od umiejętności łączenia stabilności i zaufania tradycyjnej bankowości z elastycznością oraz innowacyjnością charakterystyczną dla firm technologicznych, co może wymagać radykalnego przemyślenia modeli biznesowych oraz struktur organizacyjnych w całej branży finansowej.
